Karty trójdzielne to zestawy, składające się z trzech elementów: karty z podpisem, takiej samej karty bez podpisu i samego podpisu. Możemy je podzielić na karty wzbogacające słownictwo oraz karty naukowe. To pomoce, z których dziecko może korzystać przy wsparciu dorosłego oraz pracować samodzielnie. Opracowywane materiały powinny zawierać wbudowaną kontrolę błędu, która pozwala na samokontrolę.
Karty wzbogacające słownictwo
Karty wzbogacające słownictwo stanowią doskonałe narzędzie do wprowadzenia nowego słownictwa oraz pomagają rozwinąć fazę intensywnego rozwoju mowy. Mogą z nimi już pracować dzieci, które ukończą pierwszy rok życia. Mają wiele zastosowań, można je wykorzystać na kilka, jak nie kilkanaście różnych sposobów, dostosowując ich trudność do wieku/etapu rozwoju dziecka.
Karty wzbogacające słownictwo są najczęściej związane z najbliższym otoczeniem dziecka bądź zawierać się w tematyce języka, zoologii, botaniki, geografii czy historii. Przykłady takich zestawów kart: owoce, warzywa, garderoba, środki transportu, nazwy zwierząt, owadów, czy roślin.
Każdy zestaw kart zawiera od sześciu do ośmiu par obrazków. Warto wymieniać na półce zestawy co jakiś czas. Jeśli dziecko przepracuje materiał, dajmy mu kolejny.
Karty trójdzielne ułatwiają dzieciom przyswojenie nowych słów. Zdecydowanie szybciej uczą się ich kojarząc obrazek z karty z danym słowem. To świetny sposób na rozszerzanie słownictwa wśród najmłodszych.
Gdy pracujecie z młodszymi dziećmi karty wzbogacające słownictwo możecie wykorzystać na kilka różnych sposobów. Jednym z nich jest aktywnośc, którą uwielbiają najmłodsze dzieci – łączenia karty z rzeczywistym przedmiotem. Innym pomysłem to pokazanie dziecku karty z szafą. Zadaniem malucha jest odnalezienie w domu takiego mebla. U nas Kalina bardzo często dopasowywała zwierzątka, owoce i warzywa do odpowiedniej karty w danym zestawie. Pozwala to na dopasowanie konkretu do abstrakcji na karcie.
Z pomocą kart możecie pracować nad rodzinami wyrazów. W tym celu zmieszaj dwa zestawy kart wzbogacających słownictwo. Wybierz tylko po jednej karcie z pary, np tej bez podpisu. Polecam użycie na początek owoców i warzyw. Pokaż dziecku jak sortować je na dwie kategorie. Omów każdą kartę z dzieckiem. Zapytaj o to czy zna nazwę przedmiotu, jaki ona ma kolor, smak. Niech dziecko zdecyduje do której kategorii przyporządkować przedmiot.
Dodatkowo, możemy wykorzystywać karty do “gry memo” – znajdowanie tych samych kart. Ułóż w jednej linii wszystkie karty, które zawierają napis. Następnie poproś dziecko o dopasowanie takiego samego obrazka, które ułoży pod kartą. To doskonała aktywność dla najmłodszych.
Dla starszych dzieci, karty trójdzielne to świetne narzędzie do nauki czytania. Dzięki podpisom, mogą czytać oraz odszukiwać odpowiednie podpisy i dopasowywać je do obrazka. Jednocześnie same są w stanie się kontrolować, dzięki niejako wbudowanej kontroli błędu – wystarczy że porównają podpis pod obrazkiem z osobnym podpisem. Mogłabym powiedzieć, że w pracy z tym materiałem ogranicza Was tylko wyobraźnia.
Karty naukowe Montessori
Karty naukowe są doskonałym narzędziem służącym do wprowadzenia nowych, bardziej szczegółowych pojęć. Za pomocą kart możemy nauczyć malucha części liścia, żółwia, samochodu, gitary, drzewa, zegarka i wielu innych.
Materiał przedstawia powielone, czarno-białe obrazki. Elementem, który odróżnia każdą z par kart jest zaznaczona na czerwono części danego przedmiotu. Dziecko układa w rzędzie karty, które posiadają napis. Następnie dopasowuje do nich te, które nie mają napisu. Dzieci czytające mogą skorzystać z osobnych napisów.
Zaproponuj dziecku po takiej lekcji wykonanie książeczki. Potrzebne będą niezakolorowane szablony, na które dziecko naniesie czerwony kolor: zamalowywuje część, której się nauczyło.
Lekcja trójstopniowa krok po kroku
Karty trójdzielne to również idealny materiał do przeprowadzenia lekcji trójstopniowej. Nadadzą się do niej karty z samym obrazkiem. O lekcji trójstopniowej opowiem w osobnym poście, ponieważ uważam, że warto poznać jej zasady, aby jak najlepiej wykorzystać możliwości jakie daje. Tymczasem zobaczcie filmik jak pracować z kartami z zastosowaniem lekcji trójstopniowej.
Wymiary kart trójdzielnych
W Polsce przyjęło się, że wymiar kart to 14×14 cm. Jednak chciałabym podkreślić, że nie musicie się sztywno trzymać tej zasady. Maria Montessori nie określiła wielkości kart, z którymi powinny pracować dzieci. AMI (Association Montessori Internationale) również ich nie narzuca. My w Centrum Edukacji Montessori oraz w naszym Przedszkolu Il Mio Montessori w Gdyni wprowadziliśmy różne wymiary kart. Dla najmłodszych mamy te “standardowe” pomoce 14×14 cm. Jednak dla starszych dzieci, moim zdaniem, takie karty są za duże. Dlatego też postanowiłam przygotować zestawy mniejsze, bardziej ergonomiczne, a przy okazji bardziej ekologiczne.